Bu derleme çalışmasının amacı, erken çocukluk döneminde, çocuklarının duygusal ve sosyal yetkinlik kazanmalarında önemli rolü olan ana babaların duygu sosyalleştirme uygulamalarını incelemektir. Duygu sosyalleştirme, ana babaların kendi duygularını ifade etme şekilleri, çocukları ile duygular hakkında konuşma ve çocuklarının olumsuz duygularına gösterdikleri tepkiler olmak üzere üç farklı şekilde gerçekleşmektedir. Özellikle ana babaların çocuklarının olumsuz duygularına gösterdikleri tepkiler, alan yazında önemle ele alınan bir konudur. Bu tepkiler, destekleyici ve destekleyici olmayan tepkiler şeklinde iki kategoriye ayrılmışlardır.
(Eisenberg, Cumberland ve Spinrad, 1998)
Destekleyici ana babalar, çocuklarının olumsuz duygularını onlarla yakınlaşmak için fırsat olarak görürler ve bu duygularla baş etmeleri konusunda onlara rehberlik ederler. Aksine, destekleyici olmayan ana babalar ise, olumsuz duyguları tehdit olarak görürler ve kendilerinin ve çocuklarının bu duygulardan bir an önce kurtulması gerektiğine inanırlar. Ana babaların kendi duyguları ile baş etme yöntemleri, psikolojik sağlıkları, kişilik özellikleri ve evlilik doyumları, alan yazında sınırlı çalışmada yer verilen, ancak ana babaların duygu sosyalleştirme uygulamalarını doğrudan şekillendiren önemli faktörlerdir. Duygu sosyalleştirme uygulamalarının daha iyi anlaşılabilmesi için, bu faktörlerin göz önünde bulundurulması önemlidir. Duygu sosyalleştirme üzerine yapılan araştırmalar, sosyal ve duygusal gelişim sürecinde genelde annelerin etkisine odaklanmaktadır. Babaların çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimlerine katkılarını, babalardan elde edilen veriler doğrultusunda inceleyen çalışmalar ise sayıca yetersizdir. Ayrıca, bulgular, duygu sosyalleştirme uygulamalarının, çocukların mizacına göre biçimlendirildiğini ve bu nedenle benzer uygulamaların farklı mizaç özelliklerine sahip çocuklar üzerinde farklı etkileri olabileceğini ortaya koymaktadır.
Emine KAYA-BİCAN & Dilek SARITAŞ-ATALAR
→Makalenin tam metnine ulaşmak için burayı tıklayınız.
♣ Görsel alıntıdır.
