Mükemmeliyetçilik, yaşama olumsuz etkileri olmasına rağmen kişinin kendisinin belirlediği zorlayıcı standartlara ulaşmaya çalışması ve kendi öz değerini, yakalamak için sarfettiği çabaya göre belirlemesidir. Mükemmeliyetçiliğin temel özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:
•Zorlayıcı standartlar ve özeleştiri
•Kişinin yaşamına olumsuz etkilerine rağmen zorlayıcı standartlara ulaşma çabası,
•Öz değerini yüksek standartlara göre belirlemek
Mükemmeliyetçilik, başarı çabasından farklıdır ve öz değerimizi ulaşılması güç kriterleri yakalamak üzere kurguladığımızda sorunlu veya zararlı hale gelmektedir.
Zararlı mükemmeliyetçilikte
•Kişinin kendisi ile ilgili görüşleri belirlediği zorlayıcı standartlarına ne kadar ulaşabileceğine fazlasıyla bağlıdır.
•Kişiler deneyimledikleri olumsuz sonuçlara rağmen aynı standartlar için çabalamaya devam ederler.
Zararlı mükemmeliyetçiliği nasıl anlayabiliriz?
1. Her zaman yüksek standartları yakalamak için elinizden gelenin en iyisini mi yaparsınız?
2. Ne başardınzdan ziyade ne başaramadığımıza mı odaklanırsınız?
3. Diğer insanlar size standartlarınızın aşırı yüksek olduğunu söyler mi?
4. Standartlarınıza ulaşmaktan çok korkar mısınız?
5. Bir hedefe ulaştığınızda genellikle bir sonraki sefer için daha yüksek bir hedef koyar mısınız?
6. Öz değerinize çabalama ve başarıya mı dayalıdır?
7. Hedeflerinize ulaşma yolunda ne kadar iyi olduğumuzu tekrar tekrar kontrol eder misiniz?
8. Başka sorunlara ve bazı şeyleri kaçırmanıza neden olsa dahi standartlarınıza ulaşmak için çabalamaya devam eder misiniz?
9. Başaramama ihtimaline karşı veya çok uzun süre süreceği için görevlerden kaçındığınız veya onları ertelediğiniz oluyor mu?
Kaynak: Shafran, R., Egan, S., ve Wade, T., (2010). Mükemmeliyetçilik. İstanbul:Kuraldışı Yayıncılık
——————————————————
Görsel alıntıdır.
Uzm. Psk. Emine KAYA BİCAN
