Bu yazıyı paylaşma nedenim genel bir kavram karmaşasını açıklığa kavuşturmaktır. Pek çok meslek alanıyla karıştırılan psikologluk mesleğini kısaca tanıtmaya çalışacağım. Öncelikle basit bir psikoloji tanımıyla başlayalım: Psikoloji, insan davranışları ve zihinsel süreçleri ile birlikte bunların altında yatan nedenleri inceleyen ve araştıran bilim dalıdır.
Ülkemizde psikolog unvanına sahip olabilmeniz için YÖK (Yüksek Öğretim Kurumu) tarafından onaylanmış bir üniversitenin dört yıllık psikoloji bölümünden mezun olmanız gerekmektedir. Bu unvan sadece ve sadece psikoloji bölümü diplomasına sahip kişiler tarafından kullanılabilmektedir.
Psikolojinin pek çok alt alanı bulunmaktadır. Gelişim psikolojisi, klinik psikoloji, sosyal psikoloji, endüstri ve örgüt psikolojisi, trafik ve ulaştırma psikolojisi, sağlık psikolojisi, spor psikolojisi, aile psikolojisi, bilişsel psikoloji… Psikolojinin bu alt alanlarında uzmanlaşabilmek için dört yıllık lisans eğitiminin ardından yüksek lisans programlarını bitirmek gerekmektedir. Örneğin, trafik ve ulaştırma psikolojisi alanında yüksek lisans yapmış bir psikolog uzman trafik ve ulaştırma psikoloğu unvanı almaktadır. Benzer şekilde klinik psikoloji alanında yüksek lisans eğitimini tamamlayan bir psikolog ise uzman klinik psikolog unvanını alır.
Bazı psikoloji alt alanlarında yüksek lisans yapabilmek için psikoloji diplomasına sahip olma şartı bulunmamaktadır. Ancak sadece yüksek lisans eğitimini psikoloji alt alanlarından birinde yapmış kişi psikolog değildir ve psikolog unvanı taşıma hakkına sahip değildir! Daha önceki yazımda da belirttiğim gibi bu alana ilişkin bilgi kirliliği gibi uzman kirliliği de bulunmaktadır. Türk Psikologlar Derneğince akreditasyonu (akreditasyon nedir?) yapılmamış üniversitelerce çok farklı alanlardan mezun kişilere verilen psikoloji yüksek lisansı diplomaları bu kişileri “psikolog” yapmamaktadır.
Ruhunuzu kime emanet ettiğiniz oldukça önemlidir, uzmanınızı seçerken lisans eğitimini hangi bölümde tamamladığını sormanız, uzmanlık düzeyini değerlendirmenizde faydalı olacaktır.
Uzm. Psk. Emine KAYA BİCAN
♣ Görseller alıntıdır.
Kaynaklar:
https://www.psikolog.org.tr/assets/uploads/psikolog-kimdir.pdf
